Van Gevaş' da Ne Yenir? Ne Yemeli? Nesi Meşhur?

1. Van Otlu Peyniri

Van denince akla ilk gelen lezzetlerden biri olan otlu peynir, özellikle Gevaş’ta üretilen doğal sütlerden yapılır. İçerisinde sirmo, heliz, yabani nane ve kekik gibi yörede yetişen otlar bulunur. Koyun ve keçi sütüyle yapılan peynir, kış boyunca olgunlaşması için toprak altındaki mahzenlerde bekletilir. Tuz oranı yüksek olduğu için uzun süre dayanıklıdır ve kahvaltı sofralarının vazgeçilmezidir.

Tadım Yorumu: Kendine has yoğun aroması ve tuzlu yapısıyla, ilk kez tadanlar için farklı bir deneyim olabilir. Özellikle tereyağlı sıcak lavaşla yendiğinde otların lezzeti daha belirgin hissedilir.

2. Keledoş

Gevaş mutfağının en özel yemeklerinden biri olan keledoş, kuzu eti, nohut, yeşil mercimek, aşurelik buğday ve süzme yoğurtla hazırlanır. Yemeğin özelliği, içerisinde kurut adı verilen kurutulmuş yoğurdun kullanılmasıdır. Özel olarak kavrulan iç malzemeler, uzun süre pişirilerek yumuşak ve kıvamlı hale getirilir. Van ve çevresinde düğün yemekleri arasında önemli bir yere sahiptir.

Tadım Yorumu: Hafif ekşimsi yoğurt aromasıyla birleşen kuzu eti, oldukça doyurucu ve besleyici bir tat sunuyor. Özellikle etin lif lif ayrılması ve bakliyatlarla dengeli bir kıvama gelmesi, bu yemeği benzersiz kılıyor.

3. Murtuğa

Van kahvaltılarının vazgeçilmezlerinden biri olan murtuğa, un ve tereyağının kavrulmasıyla yapılan bir yemektir. Üzerine bal veya pekmez dökülerek servis edilir. Kahvaltıda yüksek enerji sağladığı için, özellikle sert kış aylarında sıklıkla tüketilir.

Tadım Yorumu: Kavrulmuş unun verdiği yoğun aroma ve tereyağının nefis kokusuyla oldukça iştah açıcı. Sıcakken üzerine dökülen bal, tatlı ve tuzlu lezzetleri bir araya getirerek mükemmel bir uyum sağlıyor.

4. Kavut

Gevaş’a özgü geleneksel bir yiyecek olan kavut, kavrulmuş buğdayın taş değirmende öğütülmesiyle elde edilir. Sıcak su veya sütle karıştırılarak tüketilir ve özellikle kahvaltılarda tercih edilir. Tok tutucu özelliği sayesinde, eskiden göçebe hayat süren halkın önemli bir besin kaynağı olmuştur.

Tadım Yorumu: Hafif fındıksı bir aromaya sahip olan kavut, sütle karıştırıldığında yumuşak bir doku kazanıyor. Pekmez veya bal ile tatlandırıldığında lezzeti daha da artıyor.

5. İnci Kefali (Van Balığı)

Van Gölü’ne özgü tek balık türü olan inci kefali, özellikle ilkbahar aylarında göç ettiği dönemlerde daha sık tüketilir. Yağ oranı düşük, hafif ve oldukça lezzetlidir. En çok ızgara veya tava yöntemiyle pişirilir.

Tadım Yorumu: Kılçığı az olduğu için yemesi oldukça rahat. Eti beyaz ve hafif yağlı bir dokuya sahip. Özellikle közlenmiş sebzelerle birlikte sunulduğunda tadı daha da belirginleşiyor.

6. Helise

Helise, kuzu eti ve buğdayın saatlerce dövülerek pişirilmesiyle hazırlanan, Osmanlı mutfağından günümüze gelen bir yemektir. Kıvamı oldukça yoğun olup, kemik iliğinin suya verdiği lezzetle besleyiciliği artar.

Tadım Yorumu: Oldukça yoğun bir kıvama sahip olan helise, kaşıkla çekildiğinde lif lif ayrılan etiyle tam bir şölen sunuyor. Özellikle soğuk kış günlerinde sıcak bir ekmekle tüketildiğinde, lezzeti katlanıyor.

7. Kürt Köftesi

Bulgur ve un karışımıyla yapılan Kürt köftesi, iç harcında kıyma ve baharatlar barındırır. Suda haşlanarak pişirilir ve yoğurtlu sosla servis edilir. Van mutfağında oldukça sevilen bu yemek, özellikle kış aylarında sofralarda sıkça yer alır.

Tadım Yorumu: Dışı hafif sert, içi ise kıymalı harcı sayesinde oldukça yumuşak. Yoğurtlu sosuyla birleştiğinde ekşimsi ve baharatlı aromalar damakta hoş bir tat bırakıyor.

8. Çiriş Aşı

Bahar aylarında Gevaş’ın yüksek kesimlerinde yetişen çiriş otu, soğan, pirinç ve yoğurtla pişirilerek yapılan hafif bir sebze yemeğidir. Oldukça besleyici olup, yörede özellikle detoks etkisi nedeniyle sıkça tüketilir.

Tadım Yorumu: Hafif ekşimsi ve otun kendine has aromasıyla farklı bir deneyim sunuyor. Yoğurtlu sosuyla birleştiğinde oldukça hafif ve ferahlatıcı bir tat bırakıyor.

9. Sengeser

Gevaş mutfağında sevilen bir yemek olan sengeser, mercimek, soğan, yoğurt ve sarımsakla yapılan geleneksel bir lezzettir. Üzerine eritilmiş tereyağı ve pul biber dökülerek servis edilir.

Tadım Yorumu: Mercimeğin yoğun lezzeti, yoğurdun ferahlığıyla birleşerek oldukça doyurucu bir yemek haline geliyor. Üzerindeki tereyağlı sos, yemeğe ekstra lezzet katıyor.

10. Otlu Kavurma

Gevaş’ta özellikle yaylalardan toplanan yabani otlar, kuzu etiyle kavrularak yapılan otlu kavurma, bölgede özellikle bahar ve yaz aylarında sıkça tüketilir.

Tadım Yorumu: Etin yumuşak yapısı ve otların kendine özgü aroması, yemeğe bambaşka bir tat kazandırıyor. Özellikle sıcak lavaş ve ayranla birlikte yenildiğinde enfes bir deneyim sunuyor.