Artvin Yusufeli'nde Ne yenir?Ne Yemeli?Nesi Meşhur?
Artvin’in Yusufeli ilçesi, Karadeniz ve Doğu Anadolu mutfağının kesişim noktasında yer alan, doğal ürünlerle hazırlanan zengin lezzetlere sahip bir bölgedir. Yüksek rakımlı yaylaları sayesinde hayvancılık ve organik tarım oldukça yaygındır. En çok üretilen tarım ürünleri arasında çay, fındık, mısır, kestane, fasulye, ceviz ve elma yer alır. Süt ürünleri, et yemekleri, tahıllı yemekler ve sebzeler mutfağın temel taşlarını oluşturur. Coğrafi işaretli Artvin kestane balı, Yusufeli döneri, su böreği, kete, evelik aşı, pekmezli kabak tatlısı, lahana sarması, kavurma, gendüme çorbası ve kuymak gibi yemekler, Yusufeli mutfağının en çok tüketilen lezzetleridir. Bölgenin doğal ve organik tarım ürünleriyle hazırlanan yemekleri, Yusufeli’ni gastronomi açısından keşfedilmeye değer bir durak haline getirir.
1. Artvin Kestane Balı
Yusufeli’nin yüksek rakımlı yaylalarında üretilen kestane balı, kendine özgü yoğun aroması ve hafif acımsı tadıyla dikkat çeker. Doğal antibakteriyel özellikleri nedeniyle sağlık açısından faydalıdır ve kahvaltılarda, tatlılarda ve bitki çaylarında sıkça tüketilir.
Tadım Yorumu: Yoğun kıvamı ve hafif buruk tadıyla diğer ballardan ayrılır. Tereyağıyla birlikte sıcak ekmek üzerine sürüldüğünde mükemmel bir lezzet deneyimi sunar.
2. Yusufeli Döneri
Yusufeli’nin en meşhur et yemeklerinden biri olan Yusufeli döneri, tamamen doğal beslenen hayvanların etinden yapılır. Odun ateşinde ağır ağır pişirilerek hazırlanır ve ince ince dilimlenerek servis edilir.
Tadım Yorumu: Odun ateşinde pişirildiği için kendine özgü hafif isli bir tat barındırır. Etin dışı çıtır, içi ise yumuşacık ve sulu bir kıvama sahiptir.
3. Su Böreği
El açması yufkalar arasına bol tereyağlı peynir veya kıyma harcı eklenerek yapılan su böreği, Yusufeli mutfağının vazgeçilmez lezzetlerinden biridir. Özellikle kahvaltı sofralarında sıkça tüketilir.
Tadım Yorumu: İlk lokmada tereyağının yoğun aroması hissedilir. Yumuşak ve katman katman açılmış yapısıyla doyurucu bir lezzet sunar.
4. Kete
Şehir kahvaltılarının vazgeçilmezi olan kete, içi kavrulmuş un ve tereyağı ile doldurularak taş fırınlarda pişirilir. Hem tatlı hem de tuzlu versiyonları bulunur.
Tadım Yorumu: Dışı kıtır, içi yumuşak dokusuyla tereyağının yoğun aroması hissedilir. Çay ile birlikte tüketildiğinde doyurucu ve geleneksel bir lezzet sunar.
5. Evelik Aşı
Evelik otu, yoğurt ve sarımsak ile yapılan geleneksel bir çorbadır. Bağışıklık sistemini güçlendiren bu çorba, özellikle kış aylarında tüketilir.
Tadım Yorumu: Ekşi yoğurt ve sarımsağın birleşimiyle keskin ama ferahlatıcı bir lezzet sunar. Evelik otunun hafif acımsı tadı, çorbaya kendine özgü bir aroma katar.
6. Pekmezli Kabak Tatlısı
Yusufeli’nde yetişen doğal kabaklar, pekmezle tatlandırılarak fırınlanır ve üzerine ceviz eklenerek servis edilir. Tatlı, şeker yerine doğal pekmez kullanılarak hazırlandığı için oldukça sağlıklıdır.
Tadım Yorumu: Pekmezin hafif karamelsi tadı, kabakla mükemmel bir uyum sağlar. Ceviz eklenmesiyle tatlı, hem kıtır hem de yoğun aromalı bir lezzet kazanır.
7. Lahana Sarması
Yaprakları haşlanan lahanaların içerisine pirinç, soğan, baharat ve kıyma ile hazırlanan iç harç eklenerek yapılan geleneksel bir yemektir.
Tadım Yorumu: Lahananın hafif acımsı tadı, iç harcın baharatlı ve aromatik lezzetiyle dengelenir. Yoğurt ile birlikte tüketildiğinde daha ferahlatıcı bir tat sunar.
8. Kavurma
Kendi yağıyla pişirilen dana veya kuzu eti, ağır ateşte uzun süre kavrularak saklanabilir hale getirilir. Özellikle kış aylarında pilavla birlikte tüketilir.
Tadım Yorumu: Etin kendine özgü aroması, uzun süre pişirilmesiyle daha da yoğunlaşır. Sıcakken tüketildiğinde ağızda dağılan yumuşak bir dokuya sahiptir.
9. Gendüme Çorbası
Buğday, yoğurt ve tereyağı ile yapılan gendüme çorbası, özellikle kış aylarında vücudu ısıtan besleyici bir yemektir.
Tadım Yorumu: Yoğurdun hafif ekşiliği, tereyağının yoğun aromasıyla dengelenir. Buğdayın yumuşak yapısı, çorbaya doyurucu bir kıvam kazandırır.
10. Kuymak (Mıhlama)
Mısır unu, tereyağı ve yöresel peynirle yapılan kuymak, kahvaltıların vazgeçilmezidir. Özellikle sıcak ekmekle birlikte tüketildiğinde mükemmel bir lezzet sunar.
Tadım Yorumu: Peynirin eriyerek uzayan kıvamı ve tereyağının verdiği yoğun aroma, lezzet şöleni sunar. Ekmekle sıcak sıcak tüketildiğinde ağızda dağılan yoğun bir lezzet sunar.
Sonuç olarak, Yusufeli mutfağı, Karadeniz’in ve Doğu Anadolu’nun doğal ürünleriyle hazırlanan yemekleriyle ziyaretçilere unutulmaz bir gastronomi deneyimi sunar. Et yemekleri, süt ürünleri, sebzeler ve tahıllı yemeklerle zenginleşen bu mutfak, doğallığı ve lezzeti bir araya getirerek bölgeye gelen herkesi kendine hayran bırakır.
Tepkiniz Nedir?
