Tunceli Çemişgezek'de Ne Yenir? Ne Yemeli? Nesi Meşhur?

1. Çemişgezek Dut Pekmezi

Çemişgezek’e özgü coğrafi işaretli lezzetlerden biri olan dut pekmezi, bölgenin doğal ortamında yetişen dut ağaçlarından elde edilir. El değmeden kaynatılan dutlar, geleneksel taş kazanlarda odun ateşinde yoğunlaştırılır. Şeker ilavesi olmadan üretilen pekmez, hem doğal hem de besleyici olmasıyla bilinir. Kahvaltılarda ekmeğe sürülerek tüketildiği gibi, hamur işlerine ve tatlılara da eklenir. Ayrıca, kış aylarında enerji verici bir gıda olarak tercih edilir.

Tadım Yorumu: Doğal tatlılığı ön planda olan dut pekmezi, hafif odunsu bir aroma içerir. Yoğun kıvamı sayesinde ekmekle veya tahinle birleştiğinde enfes bir lezzet sunar.

2. Tandır Ekmeği

Bölgenin geleneksel ekmeği olan tandır ekmeği, genellikle büyük yuvarlak şekillerde pişirilir ve uzun süre bayatlamadan saklanabilir. Keçi sütüyle yoğrulan hamuru, taş tandırlarda yüksek sıcaklıkta pişirilerek gevrek bir dış kabuk ve yumuşak iç doku elde edilir. Sade tüketilebildiği gibi, tereyağı veya peynirle de yenir. Özellikle kahvaltılarda dutu pekmeziyle harika bir uyum yakalar.

Tadım Yorumu: Hafif isli ve kızarmış un kokusuna sahip tandır ekmeği, iç kısmı yumuşak ve esnektir. Tereyağıyla birleştiğinde ağızda dağılan lezzeti oldukça doyurucudur.

3. Keçi Tereyağı ve Peyniri

Çemişgezek’te yaylacılık kültürünün bir parçası olan keçi sütünden üretilen tereyağı ve peynirler, hem besleyici hem de yoğun aromalıdır. Doğal otlarla beslenen keçilerin sütü, bölgeye özgü sert ve hafif tuzlu peynirlerin yapımında kullanılır. Özellikle kış aylarında saklanması için küplere basılarak muhafaza edilen peynirler, kahvaltılarda ve hamur işlerinde sıkça tüketilir.

Tadım Yorumu: Kendine has hafif keskin bir aromaya sahip olan keçi peyniri, yoğun süt kokusuyla dikkat çeker. Tereyağı ise eridiğinde mis gibi yayla kokusunu hissettirir.

4. Kavurma

Çemişgezek’te kavurma, özellikle keçi etiyle hazırlanır ve kışlık yiyecek olarak saklanır. Büyük bakır kazanlarda uzun saatler boyunca pişirilen et, sade yağ veya iç yağı ile kavrularak lezzetlendirilir. Soğuk havalarda bol soğan ve baharatlarla tüketilen kavurma, pilavın veya tandır ekmeğinin yanında servis edilir.

Tadım Yorumu: Kavurma, kendine özgü aromasıyla ağızda dağılan yumuşak bir dokuya sahiptir. İç yağı ile pişirilmiş olması lezzetini yoğunlaştırırken, baharatlarla dengeli bir tat sunar.

5. Ayran Aşı Çorbası

Bulgur, yoğurt ve nane ile yapılan bu geleneksel çorba, yaz aylarında serinletici bir yemek olarak tüketilir. Yoğurdun ferahlatıcı etkisiyle mideyi yormaz ve hafifliğiyle yaz sofralarının vazgeçilmezi olur. İçine bazen nohut veya dövme eklenerek besleyiciliği artırılır.

Tadım Yorumu: Hafif ekşimsi ve serinletici bir tada sahip olan bu çorba, yoğurdun ferahlatıcı etkisiyle sindirimi kolay bir lezzet sunar. Bulgurun hafif kıtır dokusu hoş bir kontrast oluşturur.

6. Çorti Aşı

Bölgeye özgü geleneksel bir etli yemektir. Kuzu eti, nohut ve baharatlarla hazırlanan çorti aşı, yoğun kıvamlı ve doyurucu bir yemek olup özellikle kış aylarında sofralardan eksik olmaz. Genellikle tandır ekmeğiyle tüketilir.

Tadım Yorumu: Yoğun et aroması, baharatların dengeli birleşimiyle ağızda zengin bir tat bırakır. Özellikle tandır ekmeğine banılarak yendiğinde lezzeti ikiye katlanır.

7. Dovik Çorbası

Dövme buğday ve yoğurtla yapılan geleneksel bir çorbadır. Sağlıklı ve besleyici bir yemek olan dovik çorbası, yoğurdun hafif ekşimsi tadıyla dikkat çeker. Soğuk veya sıcak olarak tüketilebilir.

Tadım Yorumu: Hafif ekşi yoğurt aromasıyla mideyi rahatlatan bu çorba, bulgurun hafif dişe gelen dokusuyla lezzet kazanır.

8. Babuko

Mısır unundan yapılan Babuko, tereyağı ve peynirle yoğrularak fırınlanır. Sıcak sıcak servis edilen bu lezzet, kahvaltılarda veya akşam yemeklerinde tüketilir.

Tadım Yorumu: Hafif çıtır dış katmanı, içindeki peynirin eriyen dokusuyla harika bir kontrast oluşturur.

9. Gevrek

Tandırda pişirilen gevrek, un ve tereyağıyla yapılan kıtır kıtır bir atıştırmalıktır. Özellikle çay saatlerinde tüketilir.

Tadım Yorumu: Hafif tereyağı kokusu, çıtır çıtır kıvamıyla keyifli bir lezzet sunar.

10. Döğmeç

Yöresel bir kahvaltı yemeği olan döğmeç, tereyağı, ceviz ve un ile yapılır. Sıcakken tüketildiğinde oldukça doyurucudur.

Tadım Yorumu: Cevizin yoğun aromasıyla tereyağının birleşimi, tatlı ve tuzlu arasında mükemmel bir denge sağlar.